Çfarë është Kurban Bajrami dhe si festohet?

Ekzistojnë dy Bajrame kryesore (Festivalet e Festimit) në Islam: Bajrami i Madh, i cili nënkupton përfundimin e Muajit të Ramazanit dhe Bajrami i vogël, i cili pason përfundimin e pelegrinazhit vjetor të Haxhit, në kohën e Kurbanit (flijimit).

Edhe pse Kurban Bajrami nuk ka lidhje të drejtpërdrejtë me Haxhin ose Haxhit, është vetëm një ditë pas përfundimit të Haxhit dhe prandaj ka rëndësi koha.

Dita e Kurban Bajramit bie në ditën e dhjetë në muajin e fundit (dymbëdhjetë) të Kalendarit Hënor Islam “Dhu-al-Hixhah”. Dita në të cilën bien kremtimet varet nga një shikim i hënës, pas përfundimit të Pelegrinazhit vjetor të Haxhit, i cili është një detyrim për të gjithë myslimanët që përshtaten me kritere specifike (një nga pesë shtyllat e Islamit).

Festa e Kurban Bajramit është të përkujtojë devocionin e Profetit Ibrahim ndaj Allahut dhe gatishmërinë e për të sakrifikuar djalin e tij, Ismailin. Besimtarët mendojnë se në pikën e flijimit, Zoti zëvendësoi Ismailin, (djalin e profetit Ibrahim) me një dash, i cili do të therej në vend të tij. Ky urdhër nga Zoti ishte një provë e gatishmërisë dhe përkushtimit të Profetit Ibrahim për t’iu bindur urdhrit të Zotit të tij, pa diskutim. Prandaj, Kurban Bajrami do të thotë festa e sakrificës.

Në varësi të vendit, festimet e Kurban Bajramit mund të zgjasin diku midis dy dhe katër ditësh. Akti i Kurbanit (kurbani) kryhet pas Faljes së Bajramit (Lutjet e Bajramit), të cilat kryhen me njerëz në Xhaminë më të afërt në mëngjesin e Bajramit.

Akti i Kurbanit konsiston në therjen e një kafshe si flijim për të shënuar këtë rast në përkujtim të flijimit të Profetit Ibrahim për Zotin. Kjo është e njohur edhe si “Udhiya”. Ditët e flijimit të kafshëve janë gjithsej tre ditë, nga data 10 deri në 12 të Dhu-al-Hixhah.

Kafsha duhet të jetë një dele, qengj, dhi, lopë, dem ose deve. Delet, qengji ose dhia përbëhen nga një pjesë e Kurbanit, ndërsa një dem, lopë ose deve përbëhen nga shtatë aksione për kafshë. Kafsha duhet të jetë në gjendje të mirë shëndetësore dhe mbi një moshë të caktuar në mënyrë që të theret, në një mënyrë “hallall” miqësore, islamike.

Mishi i Kurbanit mund të ndahet në tre pjesë të barabarta për aksion, një e treta është për ju dhe familjen tuaj, një e treta është për miqtë dhe e treta e fundit do t’u dhurohet atyre në nevojë.

Tradicionalisht, dita kalon duke festuar me familjen, miqtë dhe të dashurit, shpesh të veshur me veshje të mira ose të reja dhe duke bërë dhurata.