Shabani ishte vetëm 19 vjeç në vitin 1998. Shqiptari i Kosovës, emri i vërtetë i të cilit është ndryshe, preferon ta rrëfejë për DW në mënyrë anonime historinë e tij traumatike. Në shtator të vitit 1998, kur trupat serbe përparuan kundër luftëtarëve çlirimtarë të UÇK-së, arritën në rrethin e tij në Kosovën qendrore, e arrestuan atë dhe rreth 200 burra të tjerë dhe i çuan në stacionin policor. Ai nuk e dinte në atë kohë se ajo që ndodhi më pas do të ndryshonte gjithë jetën e tij.
Një nga një janë thirrur në pyetje, tregon Shabani. Ndërveprimi ishte i ashpër dhe poshtërues. Ata u rrahën dhe shkelmuan vazhdimisht. Shabanin e nxorën qëllimisht nga radhët e të arrestuarve. “Pastaj policia më çoi në një tualet dhe më bëri gjënë më të keqe”, thotë Shabani me zërin që i dridhet. Më të keqën – kështu e quan ai përdhunimin. Ai nuk dëshiron të thotë asgjë për detaje. Edhe tani, dekada më vonë, ai është në prag të shpërthimit në lot. Por ky ishte vetëm fillimi. E futën në burg për terrorizëm. “Akuza për veprimtari terroriste ishte e pabazë dhe thjesht e sajuar”, thotë Shabani për edicionin gjerman të DW.
Kosova dhe NATO
close
volume_off
Përshkallëzimi i luftës ndërmjet serbëve dhe shqiptarëve të Kosovës – veçanërisht masakrat e Reçakut dhe Prekazit, në të cilat u vranë rreth 100 kosovarë nga forcat serbe të sigurisë – më në fund çoi në ndërhyrjen e NATO-s. Në qershor 1999, serbët u detyruan të dorëzoheshin nën presionin e sulmeve të NATO-s. Përpjekja për shfuqizimin e autonomisë së shqiptarëve të Kosovës brenda Serbisë, të cilën ua kishte garantuar themeluesi i shtetit jugosllav, Tito, kishte dështuar. Për Shabanin, megjithatë, kjo nuk do të thoshte fund për vuajtjet e tij. Ai u transferua nga burgu i Kosovës në Nish në Serbinë jugore dhe qëndroi i burgosur edhe për tre vjet të tjera deri në vitin 2001.
Përdhunimi është një krim lufte i jashtëligjshëm. Viktima janë veçanërisht gratë. Nga ana tjetër, për burrat e përdhunuar nuk dëgjohet pothuajse asgjë. Përdhunimi është të paktën po aq stigmatik për ta sa për gratë. “Koncepti tradicional i burrit si një figurë e fortë që përballet me sfida të vështira është në kundërshtim me përvojën e dhunës seksuale në luftë”, thotë psikologia Selvi Izeti, e cila ka vite që studion çështjen e burrave të përdhunuar.
“Nga pikëpamja psikologjike, përvoja e dhunës seksuale i lëkund themelet e identitetit të tyre dhe i shtyn ta mbajnë të fshehtë këtë vuajtje”, thotë Izeti. “Ata ndihen të dobët dhe të turpëruar”.
Një pasojë logjike e kësaj është se “burrat e mbajnë të fshehtë dhe kështu e kanë më të vështirë se gratë të aksesojnë shërbimet e nevojshme rehabilituese dhe ngurrojnë t’i nënshtrohen trajtimit profesional dhe njohjes së statusit të tyre”. Kjo është edhe arsyeja që deri më tani vetëm disa dhjetëra viktima janë paraqitur në Qendrën kosovare të rehabilitimit për viktimat e torturës gjatë luftës.
Familja nuk di asgjë
Në mes të Prishtinës, Sheshi Heroinat në kujtim të viktimave femra të përdhunimit është pikërisht pranë pikës referuese dhe motos së Kosovës: NEWBORN. Monumenti i fytyrës së një gruaje është formuar nga 20,000 pllaka metalike, secila prej të cilave simbolizon një grua të përdhunuar gjatë luftës. Shteti paguan një pension mujor prej pak më shumë se 200 euro për viktimat e provuara të përdhunimit. Megjithatë, kjo provë do të thotë të përballesh me përvojat dhe t’i përshkruash ato para një komisioni.
Për një kohë të gjatë ishte e paimagjinueshme që Shabani të fliste para një komisioni. As familja e tij nuk e di fatin e tij. Ai është i martuar dhe ka fëmijë. Megjithatë, ai nuk ia besoi historinë e tij familjes së tij. Kështu ndodh edhe me shumë viktima të tjera që heshtin për krimin ndaj tyre. Shabani më në fund vendosi t’i drejtohet Komisionit gjithsesi, dhe tani është një nga ata të cilëve u është njohur dhunimi gjatë luftës së Kosovës.
Agonitë e jetës së përtejme
Pasojat e përdhunimit të tij janë masive. Shabani jeton çdo ditë me frikë. Pa terapi, ai nuk mund të flejë. Shabani ka qenë nën trajtim mjekësor dhe mjekim afatgjatë që nga lirimi nga burgu. “Unë nuk mund të jetoj fare pa ilaçe. Kam qenë pa ilaçe për dy ditë, pastaj i gjithë trupi im filloi të dridhej dhe kujtimet u rikthyen”.
Komisioni Qeveritar i Kosovës, i cili regjistron viktimat, ka njohur statusin e viktimave të dhunës seksuale për 1102 persona; prej tyre 1054 janë femra dhe 48 meshkuj, përfshirë Shabanin. Nëse numri i pllakave në sheshin e heroinës është përafërsisht i saktë për viktimat, numri i rasteve të paraportuara është 20 herë më i lartë. Mbi këtë bazë, mund të supozohet se rreth 1000 burra janë dhunuar gjatë luftës së Kosovës.
Fshehtësia është më e rëndësishme se paratë
Deri më tani, kjo temë nuk është diskutuar hapur. Gjithashtu, perspektiva e kompensimit rrallë bën që viktimat e mundshme të zbulohen. Do të ishte një lehtësim i madh për të prekurit nëse mund të flisnin me dikë në mënyrë konfidenciale. “Biseda do të ishte si një çlirim shpirtëror”, thotë Shabani. “Nuk ka të bëjë me para. Për ne, trajtimi dhe konfidencialiteti janë shumë më të rëndësishme”.
Kjo është një nga arsyet pse shumica e viktimave të përdhunimit kanë zgjedhur të heshtin edhe sot e kësaj dite.
“Kur njerëzit e marrin vesh, unë nuk kam për çfarë të jetoj”, thotë Shabani. “E gjithë frika ime është se të afërmit e mi ose dikush tjetër do ta zbulojnë sekretin tim. Pastaj do të shqyenin gojën për fatin tim, kjo është frika ime më e madhe”. /DW
